علم بندان آغازی بر سوز دل‌ها و همنوایی با کاروان عشاق کربلا است

مراسم علم بندان شهریور 1397

تصویر شماره یک

تصویر شماره دو

تصویر شماره سه

تصویر شماره چهار

تصویر شماره پنج 

یکی از آیین‌های سنتی و کهن خراسان جنوبی در ماه محرم مراسم «علم بندان» یا «عقد علم» است که با بیش از ۱۰۰ سال قدمت نشانی از دلدادگی مردم این مرز و بوم به اهل بیت (ع) و سید و سالار شهیدان محسوب می‌شود.

برافراشته شدن علم‌های حسینی در جای جای این سرزمین آغازی بر سوز دل‌ها و همنوایی با کاروان عشاق کربلا است که مردم روستای مسک نیز هر سال در ظهر روز سوم  محرم با شرکت در مراسم «علم بندان» آماده عزای امام حسین (ع) می‌شوند.

علم مهم‌ترین وسیله در اجرای مراسم سوگواری محرم به شمار می‌رود و در هر یک از نقاط استان هر یک از علم ها را به نشانه امام حسین (ع) و اصحابش نامگذاری کرده و هر علم را نمادی از آن شخصیت می‌پندارند. 

روز علم بندان مردم را به وسیله چاووشی خوانی یا اعلام از بلندگو آگاه می‌سازند و پس از جمع شدن مردم، بزرگان و سادات محل لباس‌ها، دستمال، پارچه‌ها و توغ علم را می‌بندند و در حین کار اسپند دود می‌کنند، یک نفر چاووشی می‌خواند و دیگران صلوات می‌فرستند.

در مسک از ظهر روز سوم محرم تا پایان مراسم عزاداری در عصر عاشورا، علم‌گردانان علم‌ها را به درب منازل تمام همشهریان می برند و برای صحت و سلامتی اهالی منزل و شادی مردگان آنان فاتحه می‌خوانند و صاحبان منازل نذری توزیع می کنند.

آیین علم بندان سال ۱۳۹۱ در فهرست میراث معنوی کشور (ناملموس ) به ثبت رسید.

منبع: ایرنا خراسان جنوبی

ثبت ملی آئین و مراسم "زرده به در" در روستای مسک

مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی خبر داد :

 

 

 

جهت مشاهده متن خبر و توضیحات کلیک کنید

آیین «زرده به در» ثبت ملی شد

ثبت ملی آئین و مراسم "زرده به در" در روستای مسک شهرستان درمیان

آئین و مراسم " زرده به در" روستای مسک شهرستان درمیان ثبت آثار ناملموس ملی شد.

بیرجند- ایرنا- بانو «زبیده اسدزاده» آخرین بازمانده و میراث دار آواهای مقامی و کهن مرتبط با آیین «زرده به در» که در روستای مسک استان خراسان جنوبی برگزار می‌شود، درگذشت.

مراسم عزاداری اربعین در مسک با شکوه بسیار برگزارشد

بسوز ای دل که امروز اربعین است / عزای پور ختم المرسلین است

قیام کربلایش تا قیامت /سراسر درس، بهر مسلمین است

امروز بار دیگر عطش شور حسین چو نسیمی دیگر دل را نواخته و قلب ها به تپشی دوباره انداخته و به تعبیر محشتم کاشانی شوری در عالم انداخته است که انس و جن در حیرت آن مانده اند
این بار و پس از 1400 سال از شرف یابی جابر بن عبدالله انصاری به مرقد پاک سید الشهدا و در ام القرای دنیای اسلام بار دیگر بیرق سیاه عزا برافراشته اند تا بگویند همچنان عزادار ظلمی هستند که اشقیا بر خاندان آل محمد روا داشته اند و همچنان چشم به انتقام گیرنده اصلی هستند و تا بار دیگر انتقام سیلی زهرا را بگیرند.

مراسم عزاداری به مناسبت اربعین امام حسین (ع) و یاران با وفا این حضرت از شب اربعین در روستا شروع شد و هیئت مسک ،شب،صبح و ظهر اربعین با انجام مراسمات عزاداری توسط بانیان خیر پذیرایی شدند.
صبح امروز و همزمان با اربعین حسینی مردم مومن و ولایی روستای مسک با تجمع در قدمگاه بی بی معصومه (مزار مقدر) و بعد از بازگشت از آنجا با برپایی دسته های عزا در کوچه های روستا به اقامه عزا در سوگ حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش پرداختند.

بعد از ظهر امروز هم مراسم تعزیه خوانی در محل مسجد علی ابن ابی طالب (ع) با حظور پرشور مردم برگزار شد.

اربعن حسینی تسلیت باد

دانلود فایل صوتی مراسم

زنجیر زنی

روضه خوانی

دوستداران کله‌پاچه بخوانند!

کله‌پاچه، یکی از غذاهای سنتی منطقه خاورمیانه است. روش طبخ آن در کشورهای مختلف، تقریباً مشابه است. در کشور ایران و ترکیه، این غذا با نام کله‌پاچه، در کشورهای عربی با نام پاچه و در ارمنستان، آذربایجان و گرجستان با نام خاش مطرح است.

ادامه نوشته

دانلود فایل صوتی معرفی آداب و رسوم عروسی سنتی در مسک

در روستای مسک از دیرباز تاکنون مراسم ازدواج  از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده وهست بر آن شدیم تا گوشه ای از این مراسمات را در قالب یه فایل صوتی در اختیارتان قرار دهیم امیدواریم رضایت بخش باشد

برای دانلود و توضیحات به ادامه مطلب مراجعه بفرمایید

ادامه نوشته

مراسم پخت نان

---

 مراسم پخت نان :

 مقدمه :

متاسفانه با ورود فرهنگ شهرنشینی  در روستا خیلی از مراسم و آداب از یاد و خاطره ها فراموش شده اند از آن جمله می توان به مراسم پخت نان اشاره نمود .

دیگر در روستا خبری از تنورهایی که با ملاتی از گل و موی بز ساخته می شد نیست .

دیگر از بوی  دود تنور که هنگام صبح قبل از طلوع آفتاب به مشام می خورد و انسان  را از خواب بیدار می کرد  خبری نیست .

دیگر از بوی نان تازه که صبح گاهان مشام  را  نوازش می کرد و بوی نان سوخته که انسان را از خواب ناز صبح گاهی بیدار می کرد خبری نیست .

دیگر از نان اول تنوری – گرده – پتیر و ... خبری نیست .

همکنون در روستا نیز تهیه نان  ماشینی شده  و دیگر نمی توانیم  به سراغ نون دانهای گلی برویم  و یک نون خشک برداریم , آب بزنیم  و بخوریم .

باید حسرت آن روزها را خورد .

 

  مقدمات پخت نان :

 

برای پخت نان در ابتدا  یک روز قبل خمیر را تهیه می کردند و به مدت  ده تا دوازده ساعت می گذشت تا خمیر عمل بیاید لذا جهت تهیه خمیر سفره  آردی  بود با لانجین و مایه خمیر .

مایه خمیر معمولا مقداری از خمیری بود که سری قبل با آن نان پخته بودند و آن را لای سفره آرد نگهداری میکردند تا ترشیده  شود و به عنوان مخمر  در خمیر بعدی استفاده شود ( کاری که آلان جوش شیرین می کند اما آن کجا و ....)

لانجین ظرفی سفالین و بزرگ  بود که داخل آن خمیر می کردند .

سفره آرد هم  سفره ایی بود که داخل آن  مقداری آرد وجود داشت و در زمان تهیه خمیر و پخت نان پهن می شد تا برکات خدا بر زمین نریزد  .

تهیه خمیر :

 مقداری  آب داخل لانجین ریخته می شد و مایع خمیر داخل آن حل می شد و بعد از آن آرد را داخل آن می ریختند و یک نفر آنرا ورز می داد تا ورز بیاید  بعد از عمل آمدن آنرا به مدت حد اکثر 2تا 3 ساعت به حال خود رها می کردند تا خمیر عمل بیاید .

پخت نان :

 

جهت پخت نان باید تنور گرم می شد لذا در سحرگاه  در داخل تنور  آتش روشن می کردند و هیزم ها معمولا چوب و بته بود یا تاپاله وهیمه (بته خار و خاشاکی بود که از کوه می آوردند وتاپاله و هیمه از فضولات گاو و گوسفند تهیه می شد .)

بعد از گرم شدن تنور و عمل آمدن خمیر وسایل پخت نان  دور تنور چیده می شد که عبارت بودند از :

1: سفره آرد

2: تخته خانه ( وسیله ایی که روی آن  خمیر را پهن می کردند)

3: تیر خمیر پهن کنی ( وردنه )

4: ناون کوچک و بزرگ ( جهت زدن نان به تنور)

5: سیخ – آتش کش – انبر

6: در بازنه یا برک ( بازنه سوراخی است جهت  ورود هوا به تنور که موقع پخت نان وسیله ایی به نام  در بازنه  بسته می شد تا زغالهای  تنور دیرتر به خاکستر تبدیل شوند .)

بعد تهیه لوازم تعدادی از خانم های محل جمع می شدند و با کمک همدیگر شروع به پخت نان می کردند و معمولا نان مصرفی یک ماه پخته می شد .

از باشکوه ترین این مراسم  پخت نان شب عید بود که که معمولا انواع نان ها از قبیل گرده -پتیر - زنجبیلی یا همون نون شیرین و ... پخته می شد .

باتشکر از دوستانمون در سایت روستای خان آباد

رمضان خوانی در مسک

ش

رمضان خوانی در مسک   

  

در گویش مسکی کلمه رمضان «رمضو» تلفظ شده و ۱۱ ماه دیگر سال «سالگو» گفته می شود و با این نامگذاری «رمضان» را از ماه های دیگر ممتاز می کنند.
از گذشته های نه چندان دور مردم مسک و روستاهای اطراف از فردای شبی که هلال ماه رمضان رویت می شود با مراسم و آیین هایی روزه داری را آغاز می کنند.
با آغاز نخستین روز رمضان در وضع زندگی مردم تغییراتی حاصل می شود، زیرا مردم بیشتر از هر کاری به عبادت پرداخته و مساجد رونق مضاعف می یابند.

مجالس پررونق افطاری بویژه دعوت افراد مسکین، فامیل و همسایگان دور و نزدیک از نمودهای بارز احیای سنت زیبای «صله رحم» طی ماه مبارک رمضان در این روستا است.در این ماه زنان و دختران خانواده نیز برای پختن شیرینی های محلی و آماده کردن مواد غذایی ماه رمضان به منزل یکدیگر می روند.

هچنین مردان و زنان روستا در ساعتهای مختلف روز و در رده های سنی مختلف اقدام به مراسم قرآن خوانی می پردازند که حداقل  در 4 محل خانمها و 2 محل آقایان تلاوت قرآن را انجام میدهند.که هرکس بنا به موقعیت شغلی خود و وقت آزادی دارد میتواند در این مراسم شرکت نمایید .این مراسم همچنیین توسط مسکیهای مقیم در بیرجند در مکانی که برای این کار وقف شده است انجام میشود. 

یکی دیگر از مراسم قدیمی ماه مبارک رمضان در مسک، خواندن «رمضانی» است؛ این مراسم به این گونه است که در شب های رمضان پس از نماز و افطار، جمعی از پسران نوجوان و جوان روستا در دسته های ۴ تا ۶ نفری به راه افتاده و به در خانه های همسایه بویژه سرشناسان و توانگران می روند و به قصد گرفتن انعام برنامه ویژه ای اجرا می کنند.

آنان با خواندن اشعاری معروف به «رمضانی» از صاحب خانه طلب انعام می کنند. برخی ابیات اشعار مزبور به این شرح است:
رمضو یارب، یارب رمضو
 رمضو اله خوشنام خدا.
خوشنام خدا در بالا خونه
کتاب لیلی و مجنون می خونه
کتاب لیلی پر از نقش ونگار
کفترو قره زدن فصل بهار
سر سنگاجی به سنگ افتاده
هللی با با به جنگ افتاده
هللی با با کو لشکر تو
رمضو خیمه زده بر سر تو
رمضو آمد، مهمانش کنید
بز و بزغاله قربانش کنید،
بز و بزغاله که چیزی نمشیه
، گاو و گوساله را قربانش کنید،
رمضو آمد خود سیصد سوار
 چوبی وردشته بیا روزه بدار
روزه میدارم لاغر میشوم
گر نمی دارم و کافر میشوم
این سرا از کیست رو ور باده
 دو پسر داره که نو داماده
این سرا از كیست كه خش خش می‌آید
صدای بشقاب كشمش می‌آید...
ماه می گرده به دور آسیا
از شما خواهیم چهار پول سیاه
بلند کنی .................آمین .

بری به کعبه ............آمین .

 با زن وبچه ..............آمین
با اشتر کجاوه ..........آمین.
با مشت پر................آمین
 رمضانی خوانی با یک مقدمه دعایی که توسط یک نفر خوانده می شود، آغاز شده و با آمین بقیه ادامه پیدا می کند.
گروه مزبور با خواندن اشعاری مبنی بر تشکر و آرزوی توفیق برای صاحبخانه برای خواندن رمضانی به خانه بعدی مراجعه می کنند.
سر زدن به مزار اموات در روزهای پنجشنبه هر هفته طی این ماه از رونق فزون تری برخوردار می شود.